ققنوس سامانه‌ای برای تولید، انتشار و دسترسی به اطلاعات حوزه فرهنگ و میراث فرهنگی است. حوزه‌ای که دامنه اطلاعات آن گسترده و گوناگونی در آن بسیار است. دانستنی‌های ققنوس از حوزه میراث فرهنگی در چندین مجموعه مستقل اطلاعاتی (یا پایگاه داده) نگهداری می‌شود. هر یک از این مجموعه‌های اطلاعاتی مدیریتی مستقل دارند و محتویات آن‌ها توسط اشخاص و گروه‌های متفاوتی ساماندهی و به‌روزرسانی می‌شوند. تعداد این مجموعه‌های اطلاعاتی به طور پیوسته در حال تغییر و محتوای هر یک در حال تکمیل شدن است. اینجا پنجره‌ای برای دسترسی سریع، آسان و متمرکز به محتوای این مجموعه‌های اطلاعاتی است.
در صورتی که نخستین بار است که از اینجا دیدن می‌کنید، مرور تصاویر می‌تواند نقطه آغاز خوبی باشد. گزینه‌های بالای صفحه دسترسی شما به دیگر زیر مجموعه‌ها را نیز فراهم می‌کنند.
پایگاه‌های داده
در حال حاضر از میان پایگاه‌های داده آنلاین 24 مورد زیر در دسترس شما هستند. در صورتی که تنها استفاده از یکی از پایگاه‌های داده را مد نظر دارید، برای سادگی و سرعت بیشتر، جستجوی خود را به آن پایگاه داده محدود کنید. در غیر اینصورت جستجوهای شما در تمام پایگاه‌های داده زیر انجام خواهد شد.
بسیاری از پایگاه‌های داده ققنوس برای استفاده همگانی تهیه و منتشر می‌شوند. اما گاهی مدیران بعضی از پایگاه‌ها انتشار همگانی اطلاعات خود را تا تکمیل آن به تعویق می‌اندازند. بعضی از پایگاه‌ها هم اساسا برای استفاده گروه مشخصی تهیه و تدوین شده و برای استفاده همگانی منتشر نمی‌شوند. بدون آنکه به نام کاربری یا گذرواژه‌ای نیاز داشته باشید، دسترسی شما به تمام اطلاعات همگانی ققنوس، به عنوان کاربر مهمان، برقرار است.
مشارکت
پس از آنکه با اطلاعات موجود در ققنوس آشنا شدید، ممکن است احساس کنید که شما هم اطلاعاتی برای عرضه به مخاطبان خاص یا به حوزه همگانی دارید. در اینصورت شما هم می‌توانید پایگاه داده‌ای در ققنوس داشته باشید و از آن برای آنچه 'ثبت علمی' اطلاعات خوانده می‌شود بهره ببرید. به اقتضاء نیازمندی‌های اطلاعات حوزه میراث فرهنگی، پایگاه‌های داده ققنوس از نظر ساختاری بسیار انعطاف‌پذیر طرح شده‌اند و می‌توانند میزبان اشکال مختلفی از اطلاعات این حوزه باشند. ممکن است قصد شما ثبت آثار یک موزه باشد، ممکن است بخواهید پایگاه داده‌ای در حوزه ادبیات یا شاخه دیگری از هنر پایه‌گذاری کنید، ممکن است بخواهید مجموعه‌ای گردآوری کنید که رسوم و سنن یک قوم یا منطقه را مدون کند، یا ممکن است ثبت گوشه‌ای از تاریخ مورد توجه شما باشد. می‌توانید از پایگاه‌های داده ققنوس برای میزبانی اطلاعات خود استفاده کنید. ققنوس زمینه دسترسی دایره مورد نظر کاربران شما به آن اطلاعات را از پیش فراهم کرده است. برای کسب آگاهی از نحوه انجام این کار به سامانه پشتیبانی ققنوس مراجعه کنید.
چرا در بعضی از جستجوها به جای نام یا عنوان با عبارتی به شکل آدرس اینترنتی نظیر http://collection.../rrm1700 مواجه می‌شوم؟
پایگاه‌های داده در ققنوس چند زبانه هستند. یعنی نام/عنوان هر جزء اطلاعاتی پایگاه به بیش از یک زبان قابل ثبت است. به عنوان مثال ممکن است نام و نشان یک مکان همزمان هم به زبان/الفبای فرانسوی، هم به زبان/الفبای انگلیسی و هم به زبان/الفبای فارسی ثبت شود. معمولا تمام این عناوین در هنگام جستجو یا مورد توجه قرار می‌گیرند. اما این انتخاب مدیران پایگاه داده است که کدامیک را برای نمایش 'پیش‌فرض' برگزینند. معمولا این انتخاب بر اساس فرهنگ غالب کاربران آن انجام می‌شود. مثلا برای کاربران فارسی زبان گزینه فارسی برای نمایش پیش‌فرض انتخاب می‌شود. ممکن است بعضی از اقلام اطلاعاتی یک پایگاه داده ماهیتا فاقد عنوان باشند. به عنوان مثال بسیاری از آثار موزه‌ها فاقد نام و عنوان هستند و از روش‌های دیگری برای ارجاع به آن‌ها استفاده می‌شود. نام‌گذاری، به معنای متداول، برای صدها هزار یا گاهی میلیون‌ها اثر در یک موزه بزرگ اساسا نشدنی است. گاهی هم نام و عنوان چیزی (هنوز) در دسترس قرار نگرفته یا ثبت نشده است. در چنین مواردی در جایگاهی که انتظار داریم نام یا عنوان ببینیم، عبارتی شبیه آدرس‌های اینترنتی ظاهر می‌شود که آنرا اصطلاحا 'شناسه' (یا دقیق‌تر شناسه یکتا) می‌خوانیم. توجه داشته باشید با وجود شباهت با آدرس‌های اینترنتی، این شناسه لزوما با صفحه‌ای بر روی اینترنت در ارتباط نیست.
چرا در یافته‌های جستجو مواردی می‌بینم که عنوان آن با عبارتی که برای جستجو تعیین کرده‌ام هم‌خوانی ندارد؟
هیچ یافته‌ای که با عبارت تعیین شده شما هم‌خوان نباشد در یافته‌ها ظاهر نمی‌شود. اما ممکن است این هم‌خوانی در نگاه اول آشکار نباشد.
یافته‌های جستجوها با "مهم‌ترین شناسه" خود نمایش داده می‌شوند. این عبارت معمولا عنوان آن‌ها در زبان کاربران آنست. اما عبارت جستجوی شما با تمام شناسه‌ها تطبیق داده می‌شوند. در صورتی که عبارت تعیین شده با یکی دیگر از شناسه‌های یک یافته، به جز شناسه اصلی آن، تطبیق کند با چنین وضعیتی مواجه خواهیم شد. و آن یافته در نگاه اول نادرست به نظر می‌رسد.
برای رفع ابهام کافی است به صفحه جزییات آن یافته مراجعه کنید. در آن‌جا تمام شناسه‌های یافته مورد نظر خود از جمله موردی که باعث تطبیق شده است را خواهید دید.
چرا تصاویر بعضی از یافته‌های جستجو نمایش داده نمی‌شوند؟
بسیاری از پایگاه‌های داده به تصاویری بر روی شبکه اینترنت ارجاع دارند. با تغییرات در سایت محل نگهداری تصاویر ممکن است در طول زمان بعضی از تصاویر دیگر در دسترس نباشند. عوامل محدود کننده دیگری که کاربر ایرانی به خوبی با آن‌ها آشناست هم ممکن است باعث خارج از دسترس شدن یک تصویر شوند. گاهی این محدود کننده به ظرافت عمل کرده و تصویری را با قضاوت در مورد محتوای آن از دسترس خارج می‌کند و گاهی هم که قابلیت اعمال این ظرافت را ندارد، یک سرویس‌دهنده را با تمام محتویات مناسب و نامناسب آن به طور کلی از دسترس خارج می‌کند.
اما به جز این‌ها دلیل دیگری هم برای عدم دسترسی به یک تصویر وجود دارد. دنیای دیجیتال تعریف ما از بعضی از کلمات را به طور کلی تغییر داده است. تصویر یکی از این کلمات است. ما کلمه تصویر را به جای ترکیب 'تصویر دیجیتال' استفاده می‌کنیم چون بیشتر تصاویری که امروزه با آن‌ها مواجه هستیم از این نوع هستند. اما تمام تصاویر لزوما دیجیتال نیستند. تصاویر غیر دیجیتال یا به اصطلاح 'آنالوگ' هنوز جایگاه مهمی دارند. به خصوص اگر با زمان‌های گذشته و تاریخ در ارتباط باشیم. در اینجا منظور از تصاویر آنالوگ صرفا تصاویری که با دوربین‌های آنالوگ گرفته شده‌اند نیست؛ علاوه بر آن‌ها نگاره‌های یک سنگ‌نوشته قدیمی، تابلوی نقاشی نگهداری شده در یک موزه یا نقوش روی یک سفالینه باستانی هم نمونه‌های دیگری از تصاویر غیر دیجیتال هستند. حقیقت آنست که این تصاویر آنالوگ دارایی‌های فرهنگی مهمی هستند اما تا زمانی که از طریق عکاسی، فیلم‌برداری، اسکن، یا هر روش دیگری نسخه‌ای دیجیتال از آن‌ها تهیه نشده باشد، قابلیت بازنمایی شدن بر روی صفحه نمایش ما را نخواهند داشت. اما حتی در آن صورت هم ققنوس میان یک تابلوی نقاشی و تصویر دیجیتال تهیه شده از آن تفاوت قائل است. چرا که با وجود آنکه در بسیاری از کاربردها مانند هم دانسته می‌شوند، اما نه تنها کارکردهای متفاوتی دارند بلکه از نظر حقوق و مالکیت معنوی، سندیت، ارجاع و اصالت و بسیاری از کاربردهای تخصصی دیگر هم به طور کلی با هم متفاوت هستند. این گزینه در اختیار مدیر پایگاه قرار دارد که تصویر آنالوگ را با ماهیتی مستقل در داده‌های خود بازتاب دهد. در چنین مواردی ممکن است آن تصویر، که ماهیتا غیر قابل نمایش است، به صورتی نمایش داده می‌شود که گویا از دسترس خارج شده است. هر کجا ممکن و البته در دسترس باشد، ققنوس تصویر دیجیتال مربوطه را به عنوان تصویر مرتبط در کنار نسخه غیرقابل نمایش آنالوگ آن (اما نه به جای آن) نمایش می‌دهد.
هیچ‌یک از پرسش‌های بالا پرسش من نیست. کجا می‌توانم سوال خود را بپرسم؟
سامانه پشتیبانی ققنوس انجمن‌هایی برای گفت و گوی شما با تیم توسعه و همچنین دیگر کاربران ققنوس دارد. شما می‌توانید از طریق این انجمن‌ها با دیگران در ارتباط باشید و پرسش‌های خود را مطرح کنید. حتی امکان دارد که پرسش شما پیشتر توسط دیگران مطرح شده باشد و بدون نیاز به پرسیدن پاسخ خود را بلافاصله همان‌جا بیابید. از پیوند بالای صفحه برای مراجعه به انجمن‌های پشتیبانی ققنوس استفاده کنید.
